Đông y cho rằng “ôn bệnh”, còn gọi ngoại cảm ôn tà, dễ bị tổn thương đến phần âm “tân dịch”, phép trị vừa giải nhiệt tà vừa cố giữ đến phần âm. Người bệnh nên ăn các món bổ mát giải nhiệt tà, ức chế vi khuẩn virus phát triển.
Theo Đông y, ôn dịch lây nhiễm qua đường hô hấp phần nhiều do phong ôn và xuân ôn. Đặc điểm chung “ôn dịch” là dễ lây lan, diễn tiến nhanh, thiên về nhiệt, bệnh dễ hóa táo nhiệt tổn thương âm tân dịch. Thực tế cho thấy, chứng ôn dịch tương đồng với bệnh COVID-19, đều có triệu chứng như: Sốt ho, khó thở, nhức mỏi, ớn lạnh…
Sau đây là 3 loại cháo dược bổ mát hỗ trợ điều trị chứng “Ôn dịch”, có tác dụng giảm triệu chứng COVID-19 như sốt ho, khó thở, ớn lạnh, nhức mỏi, mệt mỏi, tăng cường sức đề kháng, giúp bệnh nhân mau chóng phục hồi sức khỏe.
1. Người bệnh mới bị sốt ho, ho khan, thở mệt nghẹt mũi, mạch phù sác (tà khí phần vệ)
Lúc này cần bổ mát giải nhiệt tà, sinh tân dịch, hóa trệ.
Dùng bài Cháo đậu xanh: Đậu xanh cả vỏ 100g, nước, gia vị, đường hoặc muối vừa đủ hầm nhừ ăn ngày vài lần.
Đậu xanh có vị ngọt mát; tác dụng bổ tỳ, thanh nhiệt, giảm khát, sinh tân dịch giải tất cả các chất độc, trừ phiền nhiệt lợi ngũ tạng… Vỏ đậu giải nhiệt độc, sáng mắt. Tính thành phần dinh dưỡng:100g đậu xanh ăn được có 23,8g protein; 0,5g chất béo; 58,8g đường; 0,22g caroten; 0,53mg vitamin B1; C (4mg) E; K; 1,8 PP; 80mg Ca; 360mg P; 6,8mg Fe; 332 Calo.
Món ăn bổ mát dễ tiêu giàu dưỡng chất tăng cường kháng thể rất thích hợp với người đang sốt cao hoặc hết sốt còn mệt mỏi đề kháng kém, trẻ em, người lớn ăn kém hư nhược khó tăng cân, người đang bị đái tháo đường, tăng huyết áp dùng đều tốt.
Cháo đậu xanh cả vỏ rất tốt cho người bệnh mới bị sốt ho, ho khan, thở mệt nghẹt mũi,…
Gia giảm: Nếu sốt ho nhiều kéo dài, thêm 80g lá dâu tươi non nấu lấy nước vừa đủ nấu với đậu. Nếu sốt cao co giật thêm 80g búp lá tre tươi nấu lấy nước bỏ bã nấu với đậu xanh.
Nếu sốt, miệng khô khát, phối hợp uống nước sinh tố trái cây như nước mía, bột sắn dây, nước mơ, nước dâu, sơ ri, quít, chanh, bưởi đều tốt.
Lưu ý: Khi đang sốt ôn bệnh không nên ăn món khô cứng nóng khó tiêu, hạn chế ăn nhiều thịt, đạm động vật,… tuy bổ dưỡng nhưng khó hấp thu, dễ tích nhiệt làm sốt cao hơn kéo dài ngày hơn.
2. Người bệnh sốt cao, ho đau đầu, miệng khát, nhiều mồ hôi, mạch hồng, sác (tà bệnh phần khí)
Giai đoạn này cần thanh nhiệt, dưỡng âm, sinh tân dễ tiêu.
Dùng bài Cháo đậu đen: Đậu đen 100g, nước vừa đủ nấu nhừ cho thêm muối, đường, gừng, gia vị vừa đủ, ăn ngày vài lần.
Theo đông y, đậu đen vị ngọt mát khí êm không độc, tác dụng dưỡng âm thanh nhiệt sinh tân, chỉ huyết, giải độc… Thành phần dinh dưỡng của đậu đen khá đa dạng: 100g đậu đen có 24,2% protit, 1,7% chất béo, 53,3% gluxit, 2,8% tro; muối khoáng 56mg%; canxi 354mg%; P; 6,1mg% sắt; 0,06mg% caroten; 0,51% vitamin B, PP; 3mg% vitamin C. Hàm lượng axit amin thiết yếu trong đậu đen cũng khá cao. Cháo đậu đen rất thích hợp duy trì phục hồi sức khỏe với người sốt cao mất tân dịch nóng bứt rứt.
Cháo đậu đen hỗ trợ điều trị ôn bệnh giai đoạn sốt cao, ho đau đầu, miệng khát, nhiều mồ hôi…
Gia giảm: Nếu sốt cao, nhức mỏi nhiều, tiểu vàng ít do tích nhiệt, thêm rau má tươi, cát căn (sắn dây) rễ cỏ tranh, mỗi thứ 60-80g. Các vị nấu lấy nước bỏ bã, hầm đậu ăn ngày vài lần. Nếu sốt cao miệng khô khát phối hợp cho uống nước bột sắn dây, hoặc nước dừa, nước cam, nước chanh, nước trái cây tươi đều tốt.
Lưu ý: nếu đang sốt cao đột ngột tay chân giá lạnh mồ hôi đầm đìa do “thoát dương”, lúc này cần dưỡng âm ích khí liễm hãn. Gia giảm: Thêm nhân sâm 20g, mạch môn 40g, gừng tươi 20g, gạo mới 80g, đậu đen, nấu cháo hoặc nấu lấy nước uống. Khi thoát dương không nên cho ăn uống món vị chua mát lạnh quá dễ làm huyết áp tụt, trụy mạch.
3. Người bệnh sốt kéo dài, tâm phiền nhiệt, về đêm nóng bứt rứt… (Tà vào phần doanh phần huyết)
Giai đoạn này cần dưỡng âm ích khí. Dùng Bài cháo gạo tẻ nhân sâm: Gạo tẻ 80g, nhân sâm 20g, lá tre 40g, mạch môn 20g, bán hạ 6g, cam thảo 4g, thạch cao 20g. Các vị nấu lấy nước bỏ bã, cho gạo nấu cháo ăn ngày vài lần.
Cháo gạo tẻ nhân sâm rất tốt cho người bị ôn bệnh sốt kéo dài, tâm phiền nhiệt, về đêm nóng
Theo sách Nam dược thần hiệu của Tuệ Tĩnh “Gạo tẻ có vị thơm ngọt tính bình, dưỡng vệ điều vinh, đại bổ cơ thể, nhờ đó làm nguồn sống. Tinh thành phần dinh dưỡng của gạo nguyên cám gồm chất tinh bột, chất đạm, chất béo, chất xơ cùng các vitamin như B1, B2, B3, B6… và nhiều dưỡng chất quý đối với sức khỏe.
Đây là bài Trúc diệp thạch cao thang gia giảm dùng rất tốt thời kỳ bệnh hồi phục, khí âm hư, nhiệt tà còn lưu lại; hoặc trẻ em sốt nhẹ kéo dài; người mắc chứng “Thoát dương” đang sốt cao đột ngột tay chân giá lạnh mồ hôi đầm đìa.
BTS